Mieczysław Karłowicz - Bianca da Molena op. 6 Prolog symfoniczny do dramatu ''Biała gołąbka'' J. Nowińskiego
Karłowicz to jeden z najważniejszych kompozytorów w dziejach polskiej muzyki a zarazem patron Filharmonii w Szczecinie. W latach 1895 – 1901 studiował w Berlinie a jednym z dzieł, będącym pokłosiem tych studiów jest właśnie Bianca de molena.
Utwór powstał z inspiracji dramatem napisanym przez przyjaciela Karłowicza – Józefata Nowińskiego. Wybraliśmy ten piękny utwór nie tylko ze względu na jego walory brzmieniowe, który sam kompozytor określił jako “dalekie od staroświeckiej szkoły instrumentacji”, ale także ze względu na fakt, że jest to młodzieńczy utwór Karłowicza, który w czasie jego powstania miał zaledwie 24 lata. Młodość jest tu więc łącznikiem między kompozytorem, jego dziełem oraz uczestnikami tegorocznej edycji International Lutosławski Youth Orchestra.
Mieczysław KarłowiczWitold Lutosławski – Koncert na wiolonczelę i orkiestrę
Koncert wiolonczelowy skomponowany dzięki inspiracji Mścisława Rostropowicza jest pierwszym koncertem solowym w dorobku twórczym Witolda Lutosławskiego, patrona naszej młodzieżowej orkiestry.
Podobnie jak w przypadku Symfonii nr 2 (1966-67), forma dzieła jest całkowicie niezależna od klasycznych wzorców, ale jednocześnie jest to typowy koncert instrumentalny, w którym ani orkiestra, ani instrument solowy nie dominują jeden nad drugim, lecz współzawodniczą ze sobą, zgodnie ze znaczeniem słowa ''concertare''.
Koncert składa się z czterech części i rozpoczyna się solową partią wiolonczeli, która następnie rozpoczyna dialog z orkiestrą. Utwór powstał na zamówienie Royal Philharmonic Society i Fundacji Calouste Gulbenkian z dedykacją dla Mścisława Rostropowicza. Po raz pierwszy zabrzmiał w Londynie 14 października 1970, a wybitnemu soliście towarzyszyła Bournemouth Symphony Orchestra pod dyrekcją Edwarda Downesa.
W wykonaniu tego utworu International Lutosławski Youth Orchestra towarzyszyć będzie znakomity młody solista
Marcin Zdunik.
Witold LutosławskiBéla Bartók - Koncert na orkiestrę f-moll, Sz. 116, BB 123
Koncert na orkiestrę to jeden z najsłynniejszych utworów Béli Bartóka. Powstał on w późnym okresie twórczości znakomitego węgierskiego kompozytora. Po raz pierwszy wykonany 1 grudnia 1944 przez Boston Symphony Orchestra pod batutą S. Kusewickiego, niemalże natychmiast podbił serca słuchaczy.
Sukces utworu jednak nie odmienił jednak życia samego kompozytora, który zapomniany zmarł w biedzie zaledwie zaledwie rok po premierze utworu. Muzycznie to dzieło stanowiące pomost między dwiema epokami: zakorzenioną w tradycji pierwszą połową XX wieku oraz awangardą czasów powojennych.
Nie brakuje tu także tak charakterystycznych dla kompozytora melodii ludowych, zarówno węgierskich, rumuńskich jak i czeskich. Bartók czerpie także z muzycznego dziedzictwa Ameryki oraz impresjonistycznych dzieł Debussy’ego i ekspresjonistycznych kompozycji Schönberga. Jak na koncert przystało, instrumenty traktowane są tu solistycznie, choć w istocie utwór jest pięcioczęściową symfonią.
Co ciekawe, w IV części Bartók zawarł parodię Symfonii nr 7 „Leningradzkiej” Dymitra Szostakowicza. Miał o niej nie najlepsze zdanie, podobnie zresztą jak Schönberg i Strawiński. O ironio, właśnie ów żarcik z Szostakowicza stał się najbardziej rozpoznawalnym tematem utworu. Sam koncert na orkiestrę Bartóka stał się zaś jednym z największych, dwudziestowiecznych filharmonicznych przebojów.
Béla Bartók
